🌱🌱🌱MỖI NGÀY MỘT LÁ CÂY - ZIZYPHUS JUJUBA LAMK. (TÁO (Nhân hạt))🌱🌱🌱

 MỖI NGÀY MỘT LÁ CÂY - ZIZYPHUS JUJUBA LAMK. (TÁO (Nhân hạt))
TÁO (Nhân hạt)/ TOAN TÁO NHÂN 酸枣仁 Suānzǎo rén

Tên khoa học: Zizyphus jujuba Lamk, họ Táo ta (Rhamnaceae).
Tên khác: Toan táo 酸枣 Suānzǎo (Trung Quốc) - Jujubier (Pháp) - Táo ta - Táo chua - Spina data seed (Anh). 

Bộ phận dùng: 
1. Nhân trái táo chín (Semem Zizyphy jujubae) phơi hay sấy khô. Dược điển Trung Quốc ghi dùng nhân trái của cây Ziziphus Jujuba Mill. var. Spinosa (Bunge) Huex H.F.Chou, cùng họ, gọi là Toan táo nhân (Semen Zizyphi spinosa).
Đã được ghi vào DĐVN (1983) và DĐTQ (1963), (1977).
2. Cùi thịt (vỏ trái) trái táo chín (Pericarpium Zizyphy jujubae) phơi hay sấy khô gọi là táo nhục, vào nơi dùng hay sơn thù, (xem mục sơn thù). Trước đây ta có thu mua.
3. Lá táo (Folium Zizyphy Jujubae) gọi là táo diệp, ta có thu mua loại táo bánh tẻ dùng chế syrup ho.

Mô tả: Cây táo là một cây nhỡ, sống lâu năm có nhiều gai, cành thường đâm ngang hay buông thõng xuống, rất giòn, dễ gãy. Lá hình bầu dục, ngắn hoặc hơi nhọn dài, mặt trên xanh ve và nhẵn, mặt dưới trắng, có nhiều lông, mép có răng cưa. Lá mọc so le có 3 đường gân chính, dọc theo chiều lá, nổi lên rất rõ. Bông màu trắng, nhỏ mọc thành xim ở kẽ lá. Mùa bông tháng 9-10. Trái hạch, có vỏ trái ngoài nhẵn, màu vàng lục, khi chín màu vàng, vỏ trái giữa dày, ăn ngon, vị ngọt hơi chua, trong có hạch cứng xù xì. Đập hạch ra sẽ được nhân táo, hình dẹt, có màng nhẵn màu nâu. Mùa trái tháng 12-2.
Cây táo được trồng và mọc hoang khắp nơi ở nước ta. Trồng bằng hạt. Các nước Châu Phi, Tây Nam Á cũng đều có. Cây chịu hạn tốt, mùa bông kéo dài, là một nguồn mật tốt cho ong mật.

Thu hái chế biến:
1. Nhân táo: Khi trái chín (tháng 12-2 thu nhặt các hạt táo, đem ngâm nước, rửa sạch cho khô, xay cho vỡ vỏ hạch cứng (chú ý không làm vỡ nát nhân), rồi sàng sẩy sạch lấy nhân. Xong phơi khô hoặc sấy nhẹ (50-60°C) cho thật khô.
Nhân táo không có mùi, vị hơi ngọt bùi, loại nhân táo khô, mẩy chắc, có nhiều dầu, nguyên vẹn, da màu đỏ nâu bóng, vị bùi là tốt.
Thủy phần dưới 8p.100.
Tỉ lệ dập vỡ dưới 10p.100.
Có 2 loại:
a) Loại 1: Không lẫn tạp chất, tỉ lệ lẫn hạt lép dập vỡ dưới 5p.100.
b) Loại 2: Như loại 1 nhưng da màu sậm hơn, tỉ lệ hạt lép, vỡ có thể lên tới 20p.100.
Lưu ý: Tránh nhầm lẫn với hạt cây keo giậu (Leocaena glauca Benth. họ Trinh nữ, Mimosaceae), còn gọi là hạt me, hiện nay ta thu mua làm thuốc tẩy giun. Hạt keo bóng cứng, lồi có một đầu nhọn.

2. Cùi (vỏ trái táo, vào khoảng tháng 12-2 cho những trái táo to chín, nhiều cùi, gọt lấy cùi bỏ hạt, phơi hoặc sấy nhẹ, cho thật khô.

3. Lá táo: vào khoảng tháng 6-9 hái những lá bánh tẻ không sâu héo, đem phơi khô, hoặc sấy nhẹ sao cho giữ được màu xám.

Thành phần hóa học: Sơ bộ nhân hạt táo chua, chứa các chất: dầu béo, phytosterol, albumin, ít tinh dầu, betulin, C30H50O2, acid botulinic C30H48O3 và nhiều vitamin C. Ngoài ra còn có 2,52p.100 saponin, trong đó có rutin, jujubosid và thành phần có phản ứng alkaloid.

Công dụng: Theo Đông y, toan táo nhân, vị ngọt, tính bình, vào 4 kinh: Tâm, Can, Đởm, Tỳ. Có tác dụng bổ can, bổ tim đởm, định tâm, an thần, giữ mồ hôi.
Dùng chữa các bệnh người yếu mệt, hồi hộp, không ngủ được, tim đập mạnh, hay quên, dễ bị kích thích, tự ra mồ hôi quá nhiều, tân dịch ít, miệng khô.
Theo Tây y, nhân hạt táo chua có tác dụng an thần, giảm huyết áp, thúc đẻ.

Liều dùng: 6-12g, sao vàng, lửa nhẹ, sắc uống. Cũng có khi sao cháy tồn tính để gây ngủ và đỡ độc.

Lưu ý: Dùng nhiều quá có thể trúng độc, mất tri giác. Phụ nữ có thai dùng phải thận trọng.
Xí nghiệp dược phẩm dùng để chế viên bổ ngủ.
Cùi táo thường dùng thay sơn thù. Liều dùng 5-10g. Lá táo nhân dân thường dùng để đắp nhọt, áp xe, sao sắc uống chữa ho, có bệnh viện đã dùng chữa hen. Liều dùng 30g, sao nhẹ, sắc uống 2 lần 1 ngày hay 2 giờ trước bữa ăn.
Lá táo tươi có thể nuôi tằm tơ.

Bài thuốc:

Bài số 1: Chữa mất ngủ, suy nhược thần kinh, ra mồ hôi trộm, người yếu mệt:
Toan táo nhân (sao đen tồn tính)                         6g
Xuyên khung                                                        3g
Phục linh                                                              4g
Cam thảo                                                             3g
Tri mẫu                                                                 4g
Sắc uống.

Bài số 2: Chữa chứng đau gan (can phong) co gân, chân tay đau nhức, khó chịu, không ngủ được:
Toan táo nhân                                                      6g
Phòng phong                                                       3g
Chỉ xác                                                                 3g
Tang bạch bì                                                        4g
Xuyên khung                                                        3g
Cam thảo                                                             3g
Khương hoạt                                                       3g
Cam cúc hoa                                                       4g
Linh dương giác                                               1,5g
Tán thành bột thêm Sinh khương, đun với nước bỏ bã, uống khi còn nóng.

Bài số 3: Chữa thần kinh suy nhược, hay quên, ngủ mê nhiều, biếng ăn, kém ngủ, mệt mỏi:
Nhân táo chua                                                    12g
Viễn chí                                                                6g
Thạch xương bồ                                                   6g
Cam thảo                                                             3g
Đảng sâm                                                            9g
Phục linh                                                              9g
Sắc uống.

Bài số 4: Chữa âm hư, lao phổi, sốt hâm hấp, buổi chiều, mất ngủ, tự ra nhiều mồ hôi:
Nhân táo chua (sao)                                          15g
Sinh địa                                                              15g
Gạo tẻ ngon                                                       30g
Sắc uống.

Bài số 5:  Ra mồ hôi trộm:
Táo nhân (sao đen)                                            20g
Đảng sâm                                                           12g
Phục linh                                                             12g
Tán bột, uống với nước cơm hoặc sắc uống.

Bài số 6: Hay quên, ăn uống kém, mỏi mệt:
Táo nhân (sao)                                                  16g
Viễn chí (chích)                                                   8g
Xương bồ                                                            8g
Đảng sâm                                                         12g
Phục linh                                                           12g
Sắc uống hoặc tán bột, uống với nước cơm.

Bài số 7: Điều trị mồ hôi ra nhiều, đã sử dụng thuốc nhưng không cầm được mồ hôi:
Toan táo nhân (sao đen, nghiền nát)               40g
Mạch môn                                                        12g                                    
Ngũ vị tử                                                          12g   
Trúc diệp                                                          12g   
Sinh địa                                                            12g   
Long nhãn nhục                                               12g   
Sắc uống.

Bài số 8: Chữa mất ngủ:
Bột Táo nhân                                                       6g
Hòa với nước ấm uống trước khi đi ngủ.

Bài số 9: Chữa cốt chưng, nóng trong xương, tâm phiền, mất ngủ:
Táo nhân (sao đen, tán bột)                               40g
Ngâm với nước, sau đó lọc lấy phần nước cốt, nấu thành cháo. Lại thêm 1 chén nước cốt Sinh địa, nấu chín đều, dùng ăn.

Bài số 10: Điều trị gai đâm vào thịt:
Táo nhân (đốt tồn tính, tán thành bột)
Dùng uống 8g với nước, gai sẽ ra ngay.

Bài số 11: Điều trị âm hư dẫn đến mồ hôi ra nhiều:
Toan táo nhân (sao)                                         20g
Phục linh                                                          12g
Đảng sâm                                                        12g
Sắc thành thuốc hoặc tán thành bột, dùng uống với nước cơm.

Bài số 12: Điều trị mất ngủ, ra nhiều mồ hôi, sốt về chiều do lao phổi hoặc các nguyên nhân khác:
Táo nhân (sao)                                                20g
Sinh địa                                                           20g
Gạo tẻ                                                             40g
Sắc thành thuốc, dùng uống.

Bài số 13: Điều trị mất ngủ, hồi hộp, mồ hôi ra nhiều, hoa mắt, đầu choáng, tầm không yên, huyết hư:
Toan táo nhân (sao)                                       20g
Phục linh                                                        12g
Tri mẫu                                                           12g
Cam thảo                                                         8g
Xuyên khung                                                   8g
Sắc thành thuốc dùng uống.

Bài số 14: Điều trị phát sốt, sinh phong táo hỏa, tai điếc, miệng khô, sườn đau, tay chân, đầu mặt sưng phù:
Táo nhân                                                      10g
Đương qui                                                    10g
Sài hồ                                                           10g
Sơn dược                                                     10g
Trạch tả                                                        16g
Sơn thù du                                                     8g
Mẫu đơn bì                                                    8g
Bạch thược                                                    8g
Sơn chi tử                                                      6g
Thục địa                                                      12g
Sắc thành thuốc, chia thành 3 lần dùng uống trong ngày.

Bài số 15: Bài thuốc an thần, dưỡng tâm:
Toan táo nhân                                             16g
Bá tử nhân                                                  16g
Ngũ vị tử                                                       8g
Viễn chí                                                        8g
Mang sắc với 1 thăng nước, đến khi cạn còn 1/3 thăng là được. Chia thuốc thành nhiều lần uống trong ngày, mỗi ngày chỉ dùng 1 lần.

Bài số 16: Bài thuốc dưỡng tâm, điều trị mất ngủ không yên:
Táo nhân                                                   16g
Bá tử nhân                                                 16g
Viễn chí                                                       8g
Hãm với nước sôi, dùng uống thay trà. Mỗi ngày chỉ dùng một thang thuốc.

Bài số 17: Điều trị mất ngủ ở người có thể trạng sức khỏe tốt:
Táo nhân (sao đen)                                   10g
Bá tử nhân (sao vàng)                               10g
Nhân sâm                                                  12g
Bạch phục linh                                           12g
Trần bì (chế gừng)                                       5g
Mạch môn (bỏ tim)                                     10g
Viễn chí (chế Cam thảo)                            10g
Thạch xương bồ                                         10g
Trúc nhự (sao mật)                                       5g
Sắc thành nước, dùng uống thay trà. Mỗi ngày dùng 1 thang thuốc.

Bảo quản: Nhân hạt táo rất dễ bị mốc, sâu mọt, chuột ăn, cần giữ kín, khô ráo, mát, tránh nóng, ẩm, thường xuyên phơi, sấy nhẹ lửa.

Biệt dược:  Thiên  vương bổ tâm đan - Toan táo nhân thang - Quy tỳ thang - Giao thái hoàn.

Bài thuốc Thiên vương bổ tâm đan
Nguyên bản bài thuốc:
(Thế đắc hiệu phương)

Thành phần bài thuốc:

Thiên vương bổ tâm đan
Đẳng sâm                                                  12g
Huyền sâm                                                  12g
Đan sâm                                                  12g
Sinh địa                                                              16g
Phục thần                                                       12-20g
Viễn chí                                                                6g
Ngũ vị tử                                                                6g
Mạch môn                                                             20g
Thiên ma                                                             12g
Qui đầu                                                       12-16g
Bá tử nhân                                                       12-16g
Táo nhân                                                       12-20g
Cát cánh                                                                6g  

Cách dùng: Tán bột mịn lấy bột làm hoàn Chu sa làm áo. Mỗi lần uống 12g, có thể dùng thuốc thang sắc uống.

Tác dụng: Tư âm thanh nhiệt, bổ âm an thần.

Lâm sàng: Thường dùng để chữa suy nhược thần kinh, ngủ kém, tim hồi hộp hay quên hoặc mộng tinh, đạo hãn, có hiệu quả nhất định, nếu mất ngủ nhiều tim hồi hộp gia Long nhãn, Dạ giao đằng dưỡng tâm an thần. Trường hợp di tinh hoạt tinh gia Khiếm thực, Kim anh tử để cố thận sáp tinh, nếu miệng họng khô, môi lưỡi lở loét gia Thạch hộc, Hoàng liên, Tâm sen để dưỡng vị âm, thanh tâm hoả. Bài thuốc có tính chất nê trệ, nên lúc sử dụng cần thận trọng đối với những bệnh nhân tỳ vi hư nhược, rối loạn tiêu hoá, chán ăn.

Giải thích: Bài này chủ yếu trị chứng tâm thận âm hư hoả bốc sinh ra hư phiền mất ngủ, mộng tinh, ra mồ hôi trộm, miệng lở, tim hồi hộp hay quên, cho nên phép trị là lấy dưỡng tâm an thần là chính, trong bài các vị Sinh địa. Huyền sâm, tư âm thanh nhiệt để dưỡng tâm an thần là chủ dược, Đan sâm, Đương qui bổ huyết, Đẳng sâm Bạch linh bổ ích tâm khí, Bá tử nhân, Viễn chí định tâm an thần, Thiên môn. Mạch môn tư âm thanh nhiệt, Ngũ vị táo nhân liễm âm an thần, Chu sa an thần, Cát cánh dẫn dược đi lên. Các vị thuốc hợp lại thành bài thuốc tư âm thanh nhiệt, dưỡng âm an thần.

Lưu ý khi dùng thuốc:
Khi dùng cần phải chọn lựa loại thuốc tốt bài thuốc mới có hiệu quả.
Trong bài có Chu sa là vị thuốc có độc (Bảng B), đặc biệt khi gặp nhiệt độ cao nên khi chế biến phải tán với nước (Thuỷ phi). Đặc biệt phải loại bỏ hết tạp chất mới uống được.
Trong bài Đan sâm phản phản nhau với vị Lê lô, nên bài này không được gia vị Lê lô, gặp nhau sẽ sinh phản ứng nguy hiểm.
Huyền sâm phản nhau với vị Lê lô, nên bài này không được gia vị Lê lô, gặp nhau sẽ sinh phản ứng nguy hiểm.
Vị thuốc thạch hộc kỵ Cương tàm, Ba đậu.
Một số tài liệu cho rằng Đẳng sâm phản Lê lô. Chúng tôi không dùng chung Đẳng sâm và Lê lô.
Sinh địa kỵ các thứ huyết, Củ cải, Hành. Nên kiêng khi uống thuốc hoặc dùng cách xa khi ăn trên 1 giờ.
Hoàng liên kỵ Thịt heo. Nên kiêng khi uống thuốc hoặc dùng cách xa khi ăn trên 1 giờ.

Bài thuốc Toan Táo Nhân Thang
Nguyên bản bài thuốc:
(サンソニントSAN SO NIN TO)

Thành phần bài thuốc:
Toan táo nhân                                          15g
Tri mẫu                                                       8g
Xuyên khung                                              8g
Phục linh                                                  12g
Cam thảo                                                   6g

Cách dùng và lượng dùng: Thang.

Còn có tên là Toan táo thang, có thể giảm Toan táo nhân đi một nửa cũng được. Cho Toan táo nhân vào 500ml nước đun lấy 400 ml, cho các vị thuốc khác vào đun tiếp lấy 300 ml, chia uống làm 3 lần khi thuốc còn ấm. Nhìn chung là người ta sắc chung cùng một lúc tất cả các vị thuốc, nhưng nên làm theo chỉ dẫn trong sách.

Công dụng: Thể xác và tinh thần mệt mỏi, suy nhược, mất ngủ.

Giải thích:
Theo sách "Kim quỹ yếu lược": Xuất xứ của bài thuốc ghi là "những người hư lao, hư phiền, không ngủ được thì phải dùng Toan táo nhân thang", thuốc này được dùng cho những người thể xác và tinh thần mệt mỏi, thể lực suy yếu vì bệnh tật hay già cả, mất ngủ, cả đêm mắt mở chong chong không thể ngủ được. Thuốc này cũng được ứng dụng cho những người do hư lao mà mất ngủ, thần kinh suy nhược, đổ mồ hôi trộm, hay bị quên, hoảng hốt, mạch tim tǎng vọt, chóng mặt, hay mơ mộng, bị chứng thần kinh v.v...

Toan táo nhân có tác dụng hoãn hạ cho nên những người bị tiêu chảy thì không nên dùng thuốc này. Thuốc này có tên là Toan táo thang. Cần phải phân biệt với chứng mất ngủ thực chứng của bài "Tam hoàng tả tâm thang" và "Hoàng liên giải độc thang".

Theo các tài liệu tham khảo như Y học đông y, Đông y đó đây, v.v... thuốc dùng cho những người cơ thể và tinh thần bị mỏi mệt, không ngủ được. Bài thuốc này không tương ứng với loại thuốc ngủ như trong y học hiện đại, mà phải khám kỹ bệnh trạng của từng người mà cho thuốc thích hợp. Nếu thuốc thích hợp với chứng bệnh đó thì tự nhiên người sẽ ngủ được và không cần phải quan tâm đến tác dụng phụ của thuốc hoặc tình trạng quen thuốc như trong tây dược.

Thuốc có tác dụng đối với những người bị hư chứng cơ thể suy nhược và thần kinh bị mệt mỏi, đặc biệt là mệt mỏi về tinh thần, khiến cho không thể ngủ được. Thuốc có tác dụng dứt đổ mồ hôi trộm và thông đại tiện. Thuốc cũng còn được dùng cho cả những người háo ngủ. Thuốc rất tốt cho những người bị bệnh mạn tính, người hư nhược, già cả, đêm mắt mở chong chong không thể ngủ được.

Lưu ý khi dùng thuốc:
Khi dùng cần phải chọn lựa loại thuốc tốt bài thuốc mới có hiệu quả.
Cam thảo phản với vị Hải tảo, Hồng đại kích, Cam toại và Nguyên hoa, gặp nhau sẽ sinh phản ứng nguy hiểm, trừ trường hợp đặc biệt phải xem xét thật kỹ mới dùng.
Hoàng liên kỵ Thịt heo. Nên kiêng khi uống thuốc hoặc dùng cách xa khi ăn trên 1 giờ.

Bài thuốc Táo Nhân Thang

Nguyên bản bài thuốc:

Bị Cấp Thiên Kim Yếu Phương, Q.19.
Tôn Tư Mạo

Chủ trị: Trị hư lao, khí huyết đều hư, di mộng tinh, ho, kiết lỵ.

Thành phần bài thuốc:

Bạch long cốt                                                   6g
Bán hạ                                                           10g
Cam thảo                                                         6g
Gừng                                                               6g
Hoàng kỳ                                                         6g
Nhân sâm                                                        6g
Phục linh                                                         6g
Quế tâm                                                          4g
Thược dược                                                    4g
Toan táo nhân                                                 4g
Trạch tả                                                           4g
Sắc, chia làm 3 lần uống.

Lưu ý khi dùng thuốc:
Khi dùng cần phải chọn lựa loại thuốc tốt bài thuốc mới có hiệu quả.
Trong bài có vị Nhân sâm phản với vị Lê lô nếu dùng chung sẽ phát sinh chất độc nguy hiểm chết người- Tuyệt đối không được dùng chung với Lê lô.
Cam thảo phản với vị Hải tảo, Hồng đại kích, Cam toại và Nguyên hoa, gặp nhau sẽ sinh phản ứng nguy hiểm, trừ trường hợp đặc biệt phải xem xét thật kỹ mới dùng.
Bán hạ có độc gây ngứa, kỵ thai phản vị Xuyên ô, Ô đầu, Phụ tử khi dùng chung có thể phát sinh phản ứng nguy hiểm cần chú ý.

Bài thuốc Táo Nhân Thang II
Nguyên bản bài thuốc:
Tạp Bệnh Nguyên Lưu Tê Chúc, Q.6.
Thẩm Kim Ngao

Chủ trị: Trị hư yếu, hồi hộp, ngủ không yên.

Thành phần bài thuốc:
Chích thảo                                                     2g
Đương quy                                                    4g
Hoàng kỳ                                                       6g
Liên tử (hột sen)                                            6g
Nhân sâm                                                      4g
Phục linh                                                       6g
Phục thần                                                      4g
Toan táo nhân                                               6g
Trần bì                                                           2g
Viễn chí                                                         6g
Sắc uống.

Lưu ý khi dùng thuốc:
Khi dùng cần phải chọn lựa loại thuốc tốt bài thuốc mới có hiệu quả.
Trong bài có vị Nhân sâm phản với vị Lê lô nếu dùng chung sẽ phát sinh chất độc nguy hiểm chết người- Tuyệt đối không được dùng chung với Lê lô.
Đương quy kỵ thịt heo, Rau dền. Nên kiêng khi uống thuốc hoặc dùng cách xa khi ăn trên 1 giờ.

Bài thuốc Toan Táo Nhân Thang V

Nguyên bản bài thuốc:
Tạp Bệnh Nguyên Lưu Tê Chúc (Tạng Phủ), Q.6.
Thẩm Kim Ngao

Chủ trị: Trị hư yếu, hồi hộp, ngủ không yên.

Thành phần bài thuốc:
Chích thảo                                                      2g
Đương quy                                                     4g
Hoàng kỳ                                                        6g
Liên tử (hột sen)                                             6g
Nhân sâm                                                       6g
Phục linh                                                         6g
Phục thần                                                       4g
Toan táo nhân                                                 6g
Trần bì                                                            2g
Viễn chí                                                           6g
Sắc uống.

Lưu ý khi dùng thuốc:
Khi dùng cần phải chọn lựa loại thuốc tốt bài thuốc mới có hiệu quả.
Trong bài có vị Nhân sâm phản với vị Lê lô nếu dùng chung sẽ phát sinh chất độc nguy hiểm chết người- Tuyệt đối không được dùng chung với Lê lô.
Đương quy kỵ thịt heo, Rau dền. Nên kiêng khi uống thuốc hoặc dùng cách xa khi ăn trên 1 giờ.

Bài thuốc Toan Táo Nhân Thang VI

Nguyên bản bài thuốc:
Băng Ngọc Đường Kinh Nghiệm Phương.
Băng Ngọc Đường

Chủ trị: Trị đới hạ (sắc xanh).

Thành phần bài thuốc:
Bạch thược
Cam câu kỷ
Hà thủ ô
Hoa long cốt
Mẫu lệ
Nữ trinh
Ô tặc cốt
Tật lê
Thạch quyết minh
Thục địa
Toan táo nhân
Đều 20g. Sắc uống.

Lưu ý khi dùng thuốc:
Khi dùng cần phải chọn lựa loại thuốc tốt bài thuốc mới có hiệu quả.
Bạch thược phản với vị Lê lô nếu dùng chung sẽ phát sinh chất độc nguy hiểm - không được dùng chung với Lê lô.
Thục địa kỵ các thứ huyết, Củ cải, Hành. Nên kiêng khi uống thuốc hoặc dùng cách xa khi ăn trên 1 giờ.

Bài thuốc Toan Táo Nhân Thang IX

Nguyên bản bài thuốc:
Huyết Chứng Luận.
Đường Dung Xuyên

Chủ trị: Bổ tâm, chỉ hãn, trị hư lao, hư phiền, ngủ không được, mồ hôi trộm.

Thành phần bài thuốc:
Cam thảo                                                      40g
Phục thần                                                     80g
Táo nhân                                                      16g
Tri mẫu                                                          80g
Xuyên khung                                                 80g
Sắc uống.

Lưu ý khi dùng thuốc:
Khi dùng cần phải chọn lựa loại thuốc tốt bài thuốc mới có hiệu quả.
Cam thảo phản với vị Hải tảo, Hồng đại kích, Cam toại và Nguyên hoa, gặp nhau sẽ sinh phản ứng nguy hiểm, trừ trường hợp đặc biệt phải xem xét thật kỹ mới dùng.

Bài thuốc Toan Táo Nhân Thang VIII

Nguyên bản bài thuốc:
Mộng Trung Giác Đậu.
Lê Hữu Trác

Chủ trị: Trị phiền nhiệt, mất ngủ.

Thành phần bài thuốc:
Long nhãn ......... 5 trái
Mạch môn ........ 12g
Nhân sâm ........... 4g
Táo nhân ...........4g
Trúc nhự ........... 8g
Sắc uống.

Lưu ý khi dùng thuốc:
Khi dùng cần phải chọn lựa loại thuốc tốt bài thuốc mới có hiệu quả.
Trong bài có vị Nhân sâm phản với vị Lê lô nếu dùng chung sẽ phát sinh chất độc nguy hiểm chết người- Tuyệt đối không được dùng chung với Lê lô.

Bài thuốc Bí Truyền Toan Táo Nhân Thang

Nguyên bản bài thuốc:
Vĩnh Loại Kiềm Phương, Q.13.
Lý Trọng Nam

Chủ trị: Hoạt huyết, dưỡng tâm, hóa đờm, an thần. Trị mất ngủ, hồi hộp, tâm thận bất giao, tinh huyết hư lao, đờm ẩm.

Thành phần bài thuốc:
Chích thảo                                                    4g
Đẳng sâm                                                     8g
Đương quy                                                 12g
Hoàng kỳ                                                      8g
Liên nhục                                                    12g
Phục linh                                                       6g
Phục thần                                                    12g
Táo nhân                                                     12g
Trần bì                                                           4g
Viễn chí                                                         8g
Sắc uống.

Lưu ý khi dùng thuốc:
Khi dùng cần phải chọn lựa loại thuốc tốt bài thuốc mới có hiệu quả.
Một số tài liệu cho rằng Đẳng sâm phản Lê lô. Chúng tôi không dùng chung Đẳng sâm và Lê lô.
Đương quy kỵ thịt heo, Rau dền. Nên kiêng khi uống thuốc hoặc dùng cách xa khi ăn trên 1 giờ.

Bài thuốc Quy tỳ thang:
Nguyên bản bài thuốc:
(キヒト KI HI TO)

Thành phần bài thuốc:
Nhân sâm (Triều Tiên)                               2-3g
Bạch truật                                                  2-3g
Phục linh                                                    2-3g
Toan táo nhân                                            2-3g
Long nhãn nhục                                         2-3g
Hoàng kỳ                                                    2-3g
Đương quy                                                 2,0g
Viễn chí                                                      1-2g
Cam thảo                                                    1,0g
Mộc hương                                                 1,0g
Đại táo                                                        1-2g
Can sinh khương                                     1-1,5g

Cách dùng và lượng dùng: Thang.

Công dụng: Trị các chứng thiếu máu, mất ngủ ở những người thể chất hư nhược, huyết sắc kém.
Giải thích:
Theo Tế sinh phương: Bài thuốc này dùng cho những người hư yếu, thể lực bị giảm sút, sắc mặt kém, thiếu máu, tinh thần bất an, đánh trống ngực dồn dập, hay quên, đêm ít ngủ, chỉ lo nghĩ vẩn vơ, hoặc bị sốt, đổ mồ hôi trộm, hoặc trái lại, ngủ li bì, chân tay mệt mỏi, đại tiện có chiều hướng khó, ở phụ nữ thì kinh nguyệt thất thường. Thuốc này cũng dùng cho những người hay lo nghĩ nhiều, hoặc bị hạ huyết, thổ huyết và xuất huyết.
Vốn dĩ đây là bài thuốc dùng cho những người thể chất hư nhược, vị tràng yếu bị các loại xuất huyết dẫn đến thiếu máu, hay quên và các chứng thần kinh do lao lực lao tâm quá nhiều.
Theo Chẩn liệu y điển: Dùng trong các trường hợp xuất huyết, như chảy máu ruột, chảy máu tử cung, loét dạ dày, đái ra máu, v.v... Ngoài ra, bài thuốc này còn được ứng dụng trong các trường hợp thiếu máu, hay quên, mất ngủ, đánh trống ngực dồn dập do thần kinh, ǎn uống không ngon miệng, kinh nguyệt thất thường, hysteria, thần kinh suy nhược, di tinh, lậu mạn tính, tràng nhạc mưng loét.
Theo Thực tế trị liệu: Dùng cho những người hư chứng, thể lực cũng như khí lực đều suy nhược.

Lưu ý khi dùng thuốc:
Khi dùng cần phải chọn lựa loại thuốc tốt bài thuốc mới có hiệu quả.
Trong bài có vị Nhân sâm phản với vị Lê lô nếu dùng chung sẽ phát sinh chất độc nguy hiểm chết người- Tuyệt đối không được dùng chung với Lê lô.
Cam thảo phản với vị Hải tảo, Hồng đại kích, Cam toại và Nguyên hoa, gặp nhau sẽ sinh phản ứng nguy hiểm, trừ trường hợp đặc biệt phải xem xét thật kỹ mới dùng.

Bài thuốc Toan Táo Nhân Kim quĩ yếu lược
Nguyên bản bài thuốc:
Toan táo nhân thang
Táo nhân                                                              12-20g
Tri mẫu                                                                         8-12g
Xuyên khung                                                           4-6g
Bạch linh                                                                     12g
Cam thảo                                                                       4g  

Cách dùng: Sắc thuốc uống hai lần chiều và tối trước khi đi ngủ.
Tác dụng: Dưỡng huyết an thần, thanh nhiệt trừ phiền.
Lâm sàng: Bài thuốc dùng chữa mất ngủ trong bệnh suy nhược thần kinh do can huyết không đủ có chứng hư nhiệt. Thường gia thêm Đương qui, Bạch thược . Sinh địa để dưỡng âm lương huyết hoà can thanh nhiệt. Ra mồ hôi nhiều gia: Mạch môn, Ngũ vị để an thần liễm hãn, Nếu tim hồi hộp nhiều khó ngủ gia: Long sỉ để chấn kinh. Trường hợp tâm khí hư, người mệt mỏi gia Đẳng sâm, Long sỉ để ích khí chấn kinh.

Giải thích bài thuốc: Bài thuốc chủ trị chứng can huyết không đủ sinh ra chứng hư phiền, khó ngủ, tim hồi hộp, váng đầu hoa mắt, ra mồ hôi trộm miệng họng khô, mạch huyền hoặc tế sác, cho nên phép chữa phải lấy dưỡng can huyết an thần là chính, kiêm thanh nhiệt trừ phiền. Trong bài vị "Toan táo nhân an thần" là chủ dược, Xuyên khung hoạt huyết, giúp Táo nhân tăng tác dụng an thần, tri mẫu thanh nhiệt trừ phiền, Cam thảo kiện tỳ hoà trung, các vị thuốc hợp lại có tác dụng chung dưỡng huyết an thần thanh nhiệt trừ phiền.

Lưu ý khi dùng thuốc:
Khi dùng cần phải chọn lựa loại thuốc tốt bài thuốc mới có hiệu quả.
Bạch thược phản với vị Lê lô nếu dùng chung sẽ phát sinh chất độc nguy hiểm - không được dùng chung với Lê lô.
Cam thảo phản với vị Hải tảo, Hồng đại kích, Cam toại và Nguyên hoa, gặp nhau sẽ sinh phản ứng nguy hiểm, trừ trường hợp đặc biệt phải xem xét thật kỹ mới dùng.
Một số tài liệu cho rằng Đẳng sâm phản Lê lô. Chúng tôi không dùng chung Đẳng sâm và Lê lô.
Sinh địa kỵ các thứ huyết, Củ cải, Hành. Nên kiêng khi uống thuốc hoặc dùng cách xa khi ăn trên 1 giờ.

Bài thuốc Giao Thái Hoàn

Nguyên bản bài thuốc:
Hàn Thị Y Thông, Q. Hạ.
Hàn Phi Lôi

Chủ trị: Trị tâm thận không giao, hồi hộp, ngủ không say.

Thành phần bài thuốc:
Quế tâm                                                        2g
Xuyên liên                                                   20g
Tán bột, làm hoàn.
Ngày uống 8–12g lúc bụng đói.

Lưu ý khi dùng thuốc:
Khi dùng cần phải chọn lựa loại thuốc tốt bài thuốc mới có hiệu quả.

Bài thuốc Trầm Hương Giao Thái Hoàn II
Nguyên bản bài thuốc:
Chứng Trị Chuẩn Thằng.
Vương Khẳng Đường

Chủ trị: Thông lợi vùng ngực, bụng.

Thành phần bài thuốc:
Bạch truật                                                     12g
Cam thảo                                                        8g
Đại hoàng                                                     40g
Đương quy                                                      8g
Hậu phác                                                       20g
Mộc hương                                                     8g
Ngô thù                                                           8g
Phục linh                                                         8g
Quất hồng                                                     12g
Thanh bì                                                          8g
Trạch tả                                                           8g
Trầm hương                                                  12g
Tán bột, làm hoàn.
Ngày uống 8 – 12g.

Lưu ý khi dùng thuốc:
Khi dùng cần phải chọn lựa loại thuốc tốt bài thuốc mới có hiệu quả.
Cam thảo phản với vị Hải tảo, Hồng đại kích, Cam toại và Nguyên hoa, gặp nhau sẽ sinh phản ứng nguy hiểm, trừ trường hợp đặc biệt phải xem xét thật kỹ mới dùng
Đại hoàng là thuốc hạ mạnh, kỵ thai, phụ nữ có thai không nên dùng.
Đương quy kỵ thịt heo, Rau dền. Nên kiêng khi uống thuốc hoặc dùng cách xa khi ăn trên 1 giờ.

Chú thích: Toan táo nhân là vị thuốc được bào chế từ hạt của quả Táo ta. Dược liệu thường được sử dụng để an thần, liễn hãn, điều trị mất ngủ, ra nhiều mồ hôi. Tuy nhiên vị thuốc có chứa độc tính, do đó khi sử dụng cần trao đổi với thầy thuốc hoặc người có chuyên môn để tránh ảnh hưởng đến sức khỏe.
Theo sách Bản Thảo Kinh Sơ: Phàm kinh Can, Đởm và Tỳ có thực nhiệt thì không dùng.
Theo sách Đắc Phối Bản Thảo: Những người can vượng, phiền táo, mất ngủ do Can cường không dùng.
Theo Trung Quốc Dược Học Đại Từ Điển: Toan táo nhân không dùng cùng với Phòng kỷ.
Theo Lâm Sàng Thường Dụng Trung Dược Thủ Sách: Người có thực tà, uất hỏa không được dùng.
Toan táo nhân có công dụng dưỡng Tâm Can, an thần, cầm mồ hôi, trị mất ngủ, tim hồi hộp, người ra mồ hôi nhiều, khát nước.
Người có thực tà, uất hỏa không nên sử dụng Toan táo nhân, để tránh những tác dụng không mong muốn.
Táo nhân không chỉ là một vị thuốc quý trong y học cổ truyền. Mà còn có nhiều ứng dụng trong đời sống hàng ngày. Việc sử dụng Toan táo nhân đúng cách có thể mang lại nhiều lợi ích cho sức khỏe. Từ cải thiện giấc ngủ đến hỗ trợ chức năng gan và tăng cường sức đề kháng. Với những nghiên cứu đang tiếp tục diễn ra, chắc chắn rằng Toan táo nhân sẽ càng được công nhận và ứng dụng rộng rãi hơn trong y học hiện đại.