Thứ Ba, 6 tháng 5, 2025

🌱🌱🌱MỖI NGÀY MỘT LÁ CÂY - CUDRNIA COCHINCHINENSIS (LOUR.) CORNER (MỎ QUẠ)🌱🌱🌱

 MỖI NGÀY MỘT LÁ CÂY - CUDRNIA COCHINCHINENSIS (LOUR.) CORNER (MỎ QUẠ)

MỎ QUẠ

Tên khoa học: Mỏ quạ: Cudrania cochinchinensis (Lour.) Corner., họ Dâu tằm (Moraceae).
Tên khác: Dâu gai - Mỏ quạ ba mũi: Cudrania tricuspidata (Carr.) Burr. ex Lav. cùng họ - Vàng lồ - Vàng lồ ba mũi - Hoàng lồ - Cây bớm - Sọng vàng - Gai mang - Gai vàng lồ - Ắc ó - Thồ lồ - Nam phịt (Tiếng Tày)  - Xuyên phá thạch -C
 (柘) (TQ) - Maclura tricuspidata Carrière - Che (Anh).

 

 

 

 

 























 












Mô tả: Cây Mỏ quạ hợp thành bụi, có cành dài, dẻo, vươn dài 5-6m, cây cao 203m, thân, lá có nhựa trắng như sữa. Vỏ thân màu trắng có nhiều lỗ bì. Thân và cành có nhiều gai cứng, quặp đầu xuống như mỏ con quạ gai dài 15-35mm. Lá mọc cách, hình trứng nhọn dài 4-8cm, rộng 3-5cm, mép nguyên, cụm hoa hình đầu đơn tính, khác gốc mọc ở nách lá.
Trái nạc hình cầu mềm, khi chín màu vàng. Hoa tháng 4-5, trái tháng 10-12.
Cây Mỏ quạ 3 mũi, phiến lá đầu có mũi dài, gốc tù.
Cây Mỏ quạ mọc hoang ở vùng nông thôn, miền đồi núi nước ta: Yên Bái, Phú Thọ, Hải Dương, Quảng Trị, Lâm Đồng, Đồng Nai...

Thu hái chế biến: Lá thu hái về mùa hạ, tươi hay phơi khô.
Rễ thu hái quanh năm, rửa sạch, phơi khô hay thái phiến phơi khô.

Thành phần hóa học: Rễ và lá chứa các chất flavonoid, tanin, acid hữu cơ.

Công dụng: Theo Đông y, mỏ quạ (rễ + lá): vị đắng, tính hơi mát.
Rễ có tác dụng: chữa phong thấp, chữa ho dùng phong thấp, đau gân xương.
Lá Mỏ quạ tươi đã được cụ Lang Long (Hải Dương) dùng đắp chữa các vết thương phần mềm trong thời kỳ kháng chiến chống Pháp (1946-1954), trong điều kiện dưới hầm, dưới mặt đất mà vẫn đạt kết quả tốt, thương binh mau lành vết thương.
Cách dùng như sau:
Lá Mỏ quạ tươi, rửa sạch, bỏ cọng, giã nhỏ, nát, đắp vào vết thương.
Mỗi ngày rửa, thay băng một lần. Nước rửa vết thương gồm:
Lá trầu không 40g, đun với 2 lít nước, cho sôi, để nguội, thêm 8g phèn chua phi, khuấy cho tan, lọc, đóng chai để rửa.
Nếu vết thương đỡ, nhưng lâu đầy thịt thì đổi công thức.
Lá Mỏ quạ tươi + Lá bòng bong tươi (xem bài Lá Bòng bong) rửa sạch, lượng đều nhau, giã nát, đắp lên vết thương, ngày thay băng 1 lần.
Sau đó 3-4 ngày lại thay công thức:
Lá Mỏ quạ tươi + Lá bòng bong tươi + Lá cây Hàn the (Desmodium heterophyllum DC.) rửa sạch, ba thứ lượng bằng nhau, giã nát đắp vết thương.
Mỗi ngày rửa, thay băng một lần. Nước rửa vết thương gồm:
Lá trầu không 40g, đun với 2 lít nước, cho sôi, để nguội, thêm 8g phèn chua phi, khuấy cho tan, lọc, đóng chai để rửa.
Nếu vết thương đỡ, nhưng lâu đầy thịt thì đổi công thức.
Lá Mỏ quạ tươi + Lá bòng bong tươi (xem bài Lá bòng bong) rửa sạch, lượng đều nhau, giã nát, đắp lên vết thương, ngày thay băng 1 lần).
Sau đó 3-4 ngày lại thay công thức:
Lá Mỏ quạ tươi + Lá bòng bong + Lá cây Hàn the (Desmodium heterophyllum DC.) rửa sạch, ba thứ lượng bằng nhau, giã nát đắp vết thương.
Sau 2-3 lần thay băng, thì lại đổi công thức, rắc lên vết thương thuốc bột gồm:
Phấn cây cau (sao qua)                              20g
Phấn cây chè (sao qua)                              16g
Bồ hóng (ô long vũ)                                      8g
Phèn chua phi                                               4g
Tất cả tán mịn, trộn đều, rắc lên vết thương cho đến khi đóng vẩy và bong ra là khỏi.
Cụ Lang Long sau này đã phát triển bài thuốc trên khi công tác tại Viện nghiên cứu đông y Trung ương (Bộ Y tế) tại Hà Nội.
Chứng tỏ lá Mỏ quạ có tính chất kháng sinh cao, dù trong hoàn cảnh dã chiến vẫn đạt hiệu quả chữa bệnh tốt, vết thương chóng lành.

Liều dùng: Rễ hoặc lá: 10-40g (sắc uống). Nếu tươi có thể tăng gấp hai, ba lần. Dùng ngoài da: lượng vừa đủ.

Bài thuốc:
Bài số 1: Chữa lao phổi, ho ra máu, sốt hâm hấp buổi chiều, đờm vàng:
Rễ cây Mỏ quạ                                           30g
Bách bộ                                                      10g
Sắc uống, chia làm 2 lần, uống trong 1 ngày.

Bài số 2: Chữa ho do phế nhiệt:
Rễ cây Mỏ quạ                                           30g
Thái lát, sao nhẹ. Sắc uống, chia làm 3-4 lần, uống trong 1 ngày.





Không có nhận xét nào:

Đăng nhận xét

🌱🌱🌱MỖI NGÀY MỘT LÁ CÂY - STELLARIA DICHOTOMA L. VAR. LANCEOLATA BGE (NGÂN SÀI HỒ)🌱🌱🌱

 MỖI NGÀY MỘT LÁ CÂY - STELLARIA DICHOTOMA L. VAR. LANCEOLATA BGE (NGÂN SÀI HỒ) NGÂN SÀI HỒ Tên khoa học: Stellaria dichotoma L. var. lanceo...