🌱🌱🌱MỖI NGÀY MỘT LÁ CÂY - ANANAS SATIVA L. (DỨA/ THƠM) 🌱🌱🌱

 MỖI NGÀY MỘT LÁ CÂY - ANANAS SATIVA L. (DỨA/ THƠM) 

DỨA/ THƠM

Tên khoa học: Ananas sativa L. (Ananas sativus Schult f.) họ Dứa (Bromeliaceae).

Tên khác: Thơm - Trái thơm - Khóm - Trái khóm -  Ananas (Anh, Pháp).

 

Bộ phận dùng: Cây dứa và trái dứa.

Mô tả: Cây dứa có lá mọc thành hoa thị, dài, cứng, nhọn đầu, gai cứng ở mép - cây lớn mọc ra 1 thân dài 10-40cm, mang một bông hoa tận cùng bằng một chùm lá nhỏ. Hoa đều lưỡng tính. Mỗi hoa mọc ở kẽ lá một lá bắc màu tím. Ba lá đài nhỏ màu lục, ba cánh hoa màu tím lớn hơn, 6 nhị xếp thành 2 vòng. Bầu hạ 3 ô, mỗi ô chứa 2 dãy noãn đảo. Trái mọng.

Thực ra không phải là trái dứa mà nó là trục của bông hoa và các lá bắc mọng nước tụ lại mà thành. Trái nằm ở trong mắt dứa.

Dứa có ở nhiều nước, xuất xứ từ các nước Trung Mỹ - Các nước nhiệt đới có nhiều. Nước ta cũng trồng nhiều dứa.

Thu hái chế biến: Dứa lấy trái ăn, công nghệ đồ hộp và xuất khẩu. Cây dứa là nguyên liệu chế tạo (chiết men) bromelin - Nõn cây dứa làm thuốc.

Thành phần hóa học: Trái dứa có: 90p100.nước, 0,5-0,8p100 protid, 0,7-1p100 acid hữu cơ, 6-8p100 glucid, 0,4-0,8p100 cellulose, 15-30mgp. 100P, 0,3-0,5p100 Fe, 0,4-0,5p100 tro và caroten, vitamin B1, B2, PP, C.

Cây dứa, đặc biệt là phần lõi trắng của chồi chứa bromelin - Bromelin là men thủy phân protid, trọng lượng phân tử 23000, chịu nhiệt. Dịch chiết Bromelin có pH 3,5 sau khi đun 60 phút vẫn còn hoạt tính.

Trong nước dứa có khoảng 3-5g p 1000, vỏ trái có nhiều bromelin hơn.

Công dụng: Dứa dùng để ăn cung cấp nhiều thành phần cho cơ thể, cả vitamin và khoáng.

Chiết men bromelin dùng trong công nghiệp và làm thuốc - Bromelin giúp điều trị bệnh rối loạn tiêu hóa, ở pH3, tác dụng như pepsin, ở pH6 tác dụng như tripsin. Ức chế viêm, giảm phù nề và tụ huyết. Bôi lên vết thương, vết bỏng tiêu các tổ chức chết, làm sạch, chóng thành sẹo. Phối hợp với 1 số thuốc khác để tăng tác dụng (pentobarbital, theophullin, ephedrin...)

Làm mềm thịt ạnh hơn papain của đu đủ.

Ngoài ra: rễ dứa làm thuốc lợi tiểu, đái khó, sạn nước tiểu. Dịch ép trái dứa xanh làm nhuận tràng. Nõn dứa chữa sốt (dùng 20-30g nõn giã nát lấy nước hoặc sắc).