🌱🌱🌱MỖI NGÀY MỘT LÁ CÂY - CANNABIS SATIVA L. SUBSP. SATIVA (GAI DẦU) 🌱🌱🌱

 MỖI NGÀY MỘT LÁ CÂY - CANNABIS SATIVA L. SUBSP. SATIVA (GAI DẦU)

GAI DẦU

Tên khoa học: Cannabis sativa L. subsp. sativa, họ Gai dầu (Cannabaceae).

Tên khác: Gai mèo - Lanh mèo - Đại ma (TQ) - Tài mà - Bồ đà - Chanvre cultivé (Pháp) - Hemp (Anh).

 

Bộ phận dùng: Trái già đã chế biến khô của cây Gai dầu: còn gọi Hỏa ma nhân (TQ) (Fructus Cannabis).

Đã được ghi vào DĐTQ (1963).

Mô tả: Cây thảo, sống hàng năm, thân vuông thẳng có nhiều rãnh dọc, phủ lông mềm, cây cao từ 1-3m. Lá mọc cách, có cuống, có lá kèm, phiến lá sẽ đến tận gốc thành 5-7 lá chét thuôn nhọn hẹp như ngọn giáo, mép có răng cưa lá dài 4-15cm cũng có lông nhung. Hoa đơn tính, khác gốc. Các hoa đực xếp thành chùm xim kép ở nách lá và ở ngọn. Các hoa cái xếp thành xim hay xim co ở nách những lá bắc dạng lá. Hoa màu vàng đục.

Trái bế hình trứng dẹp, đầu nhọn, dài 5-6mm, có 1 hạt, chứa nhiều dầu. Cây gai dầu được trồng ở nhiều nơi trên thế giới: Âu, Phi, Mỹ, Á (Trung Quốc, Ấn Độ). Ở ta đồng bào H'Mông (Mèo) trồng lấy sợi dệt vải gọi là lanh mèo.

Mùa hoa tháng 5-6. Trái tháng 7--9.

Thu hái chế biến: Thu hái trái già vào tháng 7-9, phơi khô.

Thành phần hóa học: Sơ bộ thấy "hạt" chứa các chất protid 19p100, lipid 30p100 (dầu khô), ít tinh dầu, vitamin E2, K, lecithin, phytosterol v.v...

Ngọn mang hoa của cây gai dầu cái chứa 1 chất nhựa độc gọi là cannabin (tỉ lệ 15-22p100) trong đó có các chất cannabinol C22H26O2, cannabidiol C21H30O2, tertrahydro cannabilol C21H30O2... là thành phần của Hasit (Haschich) còn gọi là Cần sa (Ma túy). (*)

Công dụng: Theo Đông y, hỏa ma nhân vị ngọt, tính bình. Vào các kinh Tỳ, Vị, Đại trường.

Có tác dụng nhuận tràng, thông tiện, ngoài ra còn lợi niệu, chống nôn, điều kinh, trấn kinh. Chữa các chứng bệnh dạ dày háo nhiệt, đại tiện táo trĩ, người già hoặc phụ nữ sau khi sinh nở, tân dịch khô cạn, sinh táo bón, buồn nôn do vy nhiệt...

Liều dùng: 10-15g.

Lưu ý: Hỏa ma nhân uống nhiều có thể tổn hại mạch máu.

Người bị ỉa lỏng, hoạt tinh, liệt dương không được uống.

Có tài liệu phân biệt cần sa thuộc phân loài Cannabis sativa L. subsp. indica (Lam) Small thực tế là rất khó.

Nói chung ngọn mang hoa của cây gai dầu cái và nhựa phải theo quy chế những chất ma túy, gây nghiện, phải dưới sự kiểm soát, quản lý chặt chẽ, phòng ngừa những hậu quả tai hại của nó vào hệ thống di truyền, miễn dịch, trung khu thần kinh, làm cho con người mất ý chí, giảm trí tuệ, giảm và mất nhu cầu tình dục đối với nam giới.

Cần lưu ý là trái gai dầu thường làm thức ăn nuôi chim lồng, dầu khô gai dầu dùng trong công nghệ sơn, bã ép dầu làm thức ăn gia súc.

Gần đây có nơi đã lợi dụng để trồng lén lút gai dầu ở đồng bằng.

Hiện nay có nhiều người đang hút tài mà (gai dầu, cần sa), để tìm thấy phê và ảo giác mà không biết rằng đó là việc làm nguy hiểm cho bản thân và nòi giống.

Bài thuốc:

Bài số 1: Chữa các chứng bệnh ruột, dạ dày, háo nhiệt, đại tiện táo, trĩ:

Hạt gai dầu                                                10g

Hạnh nhân                                                 10g

Hạt qua lâu                                                10g

Hậu phác                                                     6g

Sắc uống.

Bài số 2: Chữa bệnh người già, phụ nữ sau khi sinh đẻ tân dịch khô gây ra táo bón:

Hạt gai dầu                                                 15g

Hạt tía tô                                                     10g

Sắc uống.

(*) Cần sa (Marijuana) là một thuật ngữ dùng để chỉ loại cây sản sinh ra chất cannabis. Cần sa được liệt vào loại chất dễ gây nghiện và lạm dụng nhất nên được hạn chế sử dụng trong y tế và còn nguy hiểm hơn cả ma túy tổng hợp (ecstasy- 3.4methylenedioxy methamphetamin) và cocaine.