🌱🌱🌱MỖI NGÀY MỘT LÁ CÂY - GYMNEMA SYLVESTRE (RETZ.( R. BR. EX SCHULT. - (DÂY THÌA CANH) 🌱🌱🌱

 MỖI NGÀY MỘT LÁ CÂY - GYMNEMA SYLVESTRE (RETZ.( R. BR. EX SCHULT. - (DÂY THÌA CANH)

DÂY THÌA CANH

Tên khoa học: Gymnema sylvestre (Retz.) R. Br. ex Schult., họ Thiên lý (Asclepiadaceae).

Tên khác: Dây muối - Lõa ti rừng.

Bộ phận dùng: Toàn cây gồm rễ thân cành lá, chủ yếu là lá.

Mô tả: Dây leo dài 5-10cm, thân non màu xanh có lông mịn sau nhẵn, thân già màu nâu vỏ sần sùi do bì khổng, gốc già vỏ nứt nẻ. Toàn cây có nhựa mủ màu vàng nhạt. Lá đơn mọc đối, phiến lá hình bầu dục hoặc hình trứng, mép lá nguyên mặt trên xanh bóng, mặt dưới có gân thứ cấp nổi rõ, gốc lá thuôn đầu nhọn có 4-6 cặp gân phụ. Cụm hoa ra ở nách lá, xếp thành xim dạng tán. Hoa nhỏ màu vàng lục. Đài 5 có lông mịn, tràng 5 cánh phía dưới dính nhau thành ống mặt ngoài nhẵn, tràng phụ gắn với tràng có 5 răng dính vào họng tràng. Cột nhị nhụy hình trụ, bao phấn ngắn, khối phấn gồm 2 thùy nhỏ, đầu nhụy hình nón tròn. Trái đại dài 6cm, chín tự nứt khi thời tiết hanh khô, phát tán hạt có mào lông. Ra hoa tháng 6-7, trái tháng 8-10.

Dây thìa canh mọc ở ven rừng, bờ bụi, hàng rào rải rác khắp miền trung du nước ta. Được trồng nhiều ở Ấn Độ là cây thuốc truyền thống của Ấn Độ dùng trị tiểu đường, ngoài ra còn có ở China, Indonesia, Malaysia, Nhật, Australia.

Thu hái chế biến: Lá tươi phơi khô bảo quản nơi khô ráo. Rễ và thân cành cũng được dùng.

Thành phần hóa học: Toàn cây có glycoside: acid gymnemic lá có crocophyl A và B, phytol, acid tartric, inositol các hợp chất anthraquinolic, saponin, stigmasterol, quercitol và các acid amin. 

Công dụng: Theo dân gian rễ có tác dụng gây nôn và long đờm, trị phong thấp tê bại, được sử dụng trong trường hợp viêm mạch máu, rắn độc cắn, trĩ và đắp các vết thương phần mềm do dao, súng đạn; còn dùng diệt chấy rận. Lá dùng điều trị tiểu đường. Ấn Độ đã dùng dây thìa canh từ 2000 năm trước với tên Gurmar có nghĩa là thuốc hủy diệt đường. Ngoài ra lá còn dùng làm thuốc điều trị phong thấp ở Trung Quốc.

Qua công trình nghiên cứu của TS. Trần Văn Ơn trường Đại học Dược với liều lượng 4g lá khô đủ để làm ngưng glucose niệu. Lá có tác dụng gián tiếp lên sự tiếp insulin từ tiểu đảo Langerhans trong tuyến tụy, ngăn cản ruột hấp thu các phân tử đường trong quá trình tiêu hóa làm giảm glucose niệu, giảm cholesterol và lipid máu, làm mất vị ngọt của đường do acid gymnemic là hợp chất chống ngọt phong tỏa khóa hết các dây thần kinh truyền vị ngọt.

Lá còn tính chất nhuận tràng do có hợp chất anthraquinolic dùng làm thuốc tiêu hóa chống táo bón, giảm béo phì. Ngọn non còn được dùng làm rau ăn.

Liều dùng: Lá dây thìa canh đã phơi khô từ 4-6g nấu nước uống trong ngày, có công dụng ổn định đường huyết, đẩy mạnh tiêu hóa, ăn ngủ tốt, hồi phục sức khỏe.

Lưu ý: Không dùng cho người bị hạ đường huyết, triệu chứng chân tay lạnh, miệng ngáp liên tục, buồn nôn, mồ hôi lạnh run lẩy bẩy. Không dùng cho phụ nữ có thai và trong thời kỳ cho con bú.

Biệt dược: 

Diabetana viên nang chứa cao lá dây thìa cnah 0,125 (tương đương 1g lá khô) có tác dụng hạ đường huyết, ổn định kéo dài nồng độ đường huyết ở mức an toàn, đồng thời giảm cholesterol máu, không gây tác dụng phụ giúp ngăn ngừa biến chứng tổn thương thần kinh, mạch máu, thận và mắt, nâng cao chất lượng cuộc sống.

Ngày uống 2 lần mỗi lần 2 viên, trước bữa ăn nửa tiếng.