🌱🌱🌱MỖI NGÀY MỘT LÁ CÂY - BERBERIS WALLICHIANA DC. (HOÀNG LIÊN GAI) 🌱🌱🌱

 MỖI NGÀY MỘT LÁ CÂY - BERBERIS WALLICHIANA DC. (HOÀNG LIÊN GAI) 

HOÀNG LIÊN GAI 

Tên khoa học: Berberis wallichiana DC. họ Hoàng liên gai (Berberidaceae).

Tên khác: Hoàng mù - Hoàng mộc - Tiểu nghiệt (TQ) - Táu chi (H'Mông) Epine - vinette (Pháp) - Barberry (Anh).

Bộ phận dùng: Rễ, cành, lá tươi hoặc đã chế biến khô của cây Hoàng liên gai (Caulis Radix Berberidis).

Mô tả: Cây Hoàng liên là một cây nhỏ, thường mọc thành bụi, cao 1-3m, phân nhiều cành, có nhiều gai chẽ ba, gai dài 2cm, dưới các cụm lá (3-4 lá). Lá đơn, hình mác nhọn, dài 5-7cm, rộng 1-2cm, phiến lá cứng, mép có răng cưa thưa, nhọn. Hoa nhỏ, màu vàng, họp thành chùm, cuống hoa dài độ 1cm. Trái mọng màu đỏ, khi chín thì đen, trong có 3-4 hạt, đen nhỏ dài 0,6cm, rộng 0,3cm. Mùa hoa tháng 3-5. Mùa trái tháng 10-12.

Cây Hoàng liên gai mọc hoang ở vùng núi cao, vùng núi Hoàng liên sơn (Sa Pa) ưa mọc những kẽ tảng đá to nứt, ngoài bãi trống. Cả thân, rễ đều màu vàng.

Ở các nước ôn đới, châu Âu, Trung Quốc cũng có.

Thu hái chế biến: Cuối hè, mùa thu, đông, chặt lấy thân, rễ đem phơi hoặc sấy khô.

Thành phần hóa học: Thân, rễ chứa chủ yếu là Berberin (Tỉ lệ 2-4p100).

Công dụng: Theo Đông y, Hoàng liên gai vị đắng, tính lạnh vào 2 kinh Phế, Đại trường. Có tác dụng thanh nhiệt, giải độc, giúp tiêu hóa, tiêu viêm, sáng mắt.

Theo Tây y, có tác dụng kháng sinh.

Chữa các chứng bệnh sốt nóng, viêm ruột, lỵ, hoàng đản (vàng da), một số bệnh về gan, mật, viêm khớp xương.

Liều dùng: 10-20g (sắc uống).

Lưu ý: Người tỳ vị hư hàn dùng phải cẩn thận.

Bài thuốc: Chữa viêm gan cấp tính (xem Hoàng liên ô rô).

Biệt dược (phối hợp): Hương liên hoàn - Tam hoàng cầm.

Bài thuốc Hương Liên Hoàn

Nguyên bản bài thuốc:

Ngọc Hàm Phương.

Cát Hồng

Chủ trị: Trị kiết lỵ.

Thành phần bài thuốc:

Hoàng liên                                40g

Kha tử bì                                   40g

Mộc hương                               40g

Nhục đậu khấu                      1 trái

Tử cầm                                     20g

Tán bột, làm hoàn. Ngày uống 16–20g.

Lưu ý khi dùng thuốc:

Khi dùng cần phải chọn lựa loại thuốc tốt bài thuốc mới có hiệu quả

Hoàng liên kỵ Thịt heo. Nên kiêng khi uống thuốc hoặc dùng cách xa khi ăn trên 1 giờ.

Bài thuốc Đại Hương Liên Hoàn

Nguyên bản bài thuốc

Thái Bình Huệ Dân Hòa Tễ Cục Phương, Q.6.

Trần Sư Văn

Chủ trị: Thanh trường, táo thấp, hành khí, chỉ lỵ. Trị trường vị bị nóng lạnh không đều, thức ăn không tiêu, bụng trướng, ruột sôi kêu, ngực đầy, không muốn ăn uống.

Thành phần bài thuốc:

Hoàng liên (dùng 300g Ngô thù, sao cho đến khi đỏ thì bỏ Ngô thù đi) 600g

Mộc hương                                                                                              146g

Tán bột, trộn với giấm làm hoàn, to bằng hạt Ngô đồng to. Mỗi lần uống 20 viên với nước cơm.

Lưu ý khi dùng thuốc:

Khi dùng cần phải chọn lựa loại thuốc tốt bài thuốc mới có hiệu quả

Hoàng liên kỵ Thịt heo. Nên kiêng khi uống thuốc hoặc dùng cách xa khi ăn trên 1 giờ.