MỖI NGÀY MỘT LÁ CÂY - PICRPRHIZA SCROPHULARIAEFLORA PENNELL (HỒ HOÀNG LIÊN)
HỒ HOÀNG LIÊN 胡 黃 連 Hú huánglián (Thân - rễ)
Tên khoa học: Picrorhiza scrophulariaeflora Pennell, họ Hoa mõm sói (Scrophulariaceae).
Tên khác: Hồ liên - Figwort flower - Picrorhiza Rhizome (Anh).





Bộ phận dùng: Thân rễ của cây hồ hoàng liên (Rhizoma Picrorrhiza) phơi khô, cũng gọi là Hồ hoàng liên.
Đã được ghi vào DĐTQ (1963), (1997).
Mô tả: Cây hồ hoàng liên là một cây cỏ nhỏ, sống lâu năm cao độ 10cm, thân rễ hình trụ tròn, màu vàng xám. Lá gần như mọc từ rễ, hình giống cái thìa, dài độ 10cm, mép có răng cưa. Hoa tự hình bông mọc ở đỉnh, hoa nhỏ màu trắng, cuống hoa dài độ 10cm.
Ở nước ta, chưa phát hiện được.
Thu hái chế biến: Thu hoạch vào mùa thu. Đào lấy thân rễ, rửa sạch đất cát, phơi khô. Hồ hoàng liên: ít mùi, vị rất đắng.
Loại Hồ hoàng liên: rễ to, mềm, không bị vụn nát, khi bẻ gãy ngang có bụi phấn như khói, bên trong màu đen tro, có những nốt đốm trắng, vị đắng là tốt.
Thành phần hóa học: Hồ hoàng liên chứa một chất glucosid gọi là Picrorhizin tỷ lệ độ 26p100; ngoài ra còn có acid cathartic 9p100) chất đắng có tác dụng tẩy, tanin và chất nhựa.
Công dụng: Theo Đông y, hồ hoàng liên vị đắng, tính lạnh, vào 2 kinh: Vị, Đại tràng.
Có tác dụng trừ nóng sốt (thanh nhiệt), trừ thấp, giải độc, sát khuẩn.
Dùng chữa các chứng bệnh lao nóng hâm hấp trong xương, người buồn phiền (tâm phiền), đau mắt đỏ, tả lỵ, hoàng đản, trẻ em bị kinh giật, cam tích, mụn nhọt sưng tấy, lở loét.
Liều dùng: 1,5-5g dùng sống hay sao qua, sắc hay chế thành thuốc viên uống.
Lưu ý: Người yếu dạ, lạnh bụng (tỳ vị hư nhược) không được dùng. Nếu cần phải dùng thì phải thêm các vị thuốc mạnh dạ dày (kiện tỳ, an vị).
Bài thuốc: Chữa lao nóng hâm hấp trong xương:
Ngân sài hồ 9g
Thanh cao 9g
Miết giáp 9g
Địa cốt bì 9g
Tri mẫu 9g
Hồ hoàng liên 6g
Cam thảo 3g
Tán thành bột uống.
Bài số 2: Chữa trẻ em bị cam tích, gày còm:
Hồ hoàng liên 3g
Hoàng liên 3g
Nhân sâm 6g
Bạch truật 6g
Phục linh 6g
Cam thảo 3g
Sử quân tử 6g
Thần khúc 9g
Mạch nha 9g
Sơn tra 9g
Gạo tẻ 12g
Chế thành thuốc viên cho uống.
Bảo quản: Để nơi khô, mát.
Không có nhận xét nào:
Đăng nhận xét