🌱🌱🌱MỖI NGÀY MỘT LÁ CÂY - DAUCUS CAROTA L. (CÀ RỐT)🌱🌱🌱

 MỖI NGÀY MỘT LÁ CÂY - DAUCUS CAROTA L. (CÀ RỐT)

CÀ RỐT

Tên khoa học: Daucus carota L. họ Hoa tán (Apicaeae).

Tên khác: Hồ la bặc (TQ) - Carotte (Pháp) - Carrot (Anh).

Bộ phận dùng: Củ Cà rốt (Radix Carotae) - Trái già đã chế biến khô, còn gọi là Nam Hạc sắt (Fructus Carotae). Đã được ghi vào DĐTQ (1997).

Mô tả: Là cây sống 2 năm, rễ trụ nhẵn hay có lông - Lá mọc so le, không có lá kèm, bẹ khá phát triển, phiến lá sẻ lông chim, càng gần phía đầu càng hẹp. Hoa họp thành tán kép, tán nhỏ mang hoa trắng hồng hay tía - lá bắc của tổng bao xẻ lông chim, lá bắc của tiểu bao đơn hay xẻ ba. Đế hoa khum lõm - Lá đài nhỏ 3 cạnh, cánh tràng mọc so le. Trong tán thì hoa ở giữa bất thụ, màu tía còn hoa khác thì trắng hay hồng. Trái bế, mỗi đôi gồm hai nửa, mỗi nửa dài 2-3mm, hình trứng, hai phân liệt trái dính với nhau ở mặt giáp nhau, sống phụ có phủ đầy sợi tương ứng với các ống bài tiết giả - Hạt có phôi nhũ sừng. Rễ trụ, hình dáng thay đổi tùy theo loại.

Cà rốt có nhiều ở các nước, là cây thực phẩm ở mọi châu lục.

Thành phần hóa học: Củ cà rốt có 86 - 89p100 nước, chất đạm 1-1,87p100, chất béo 0,002 - 0,008p100, glucid 6-9p100, cellulose 1,4 - 1,6p100, một chất sterol, các phosphatid (lecithin), pectin 1-3p100, chất màu caroten..., men pectase, oxydase, các enzym, một chất insulin thực vật. Trong thành phần đạm có asparain, trong chất béo có acid acid palmitic và oleic, trong glucid có sacarose 4,6p100, glucose 4-6p100. Ngoài ra còn các muối calci, kali, magne, acid phosphoric, acid sulfuric, vết mangan, Cu, Al, As, Ni và chlorid, tinh dầu 0,8-1,6p100 (chủ yếu là pinen, limonen, dancola, caretol...)

Có thể chiết được caroten kết tinh, khoảng 0,5p100.

Trong trái (quen gọi là hạt) có 0,8-1,6p100 tinh dầu.

Công dụng: Ngoài việc làm thực phẩm, đã dùng chữa bệnh ỉa chảy trẻ em do hút chất nhày, giảm nhu động ruột, hút độc tố vi khuẩn. Nấu lấy nước cà rốt cho uống hoặc trộn với sữa, thức ăn theo mức phù hợp.

Tinh dầu cà rốt cho hương vị thơm ngon.

Củ cà rốt chiết xuất lấy caroten (provitamin A).

"Hạt" cà rốt làm thuốc tẩy gium và giúp tiêu hóa.

Liều dùng: 3-9g (Tán bột uống).