MỖI NGÀY MỘT LÁ CÂY - TYPHONIUM TRILOBATUM (l.) SCHOTT (BÁN HẠ NAM)
BÁN HẠ NAM (Củ chóc)
Tên khoa học: Typhonium trilobatum (L.) Schott họ Ráy (Araceae).
Tên khác: Chóc - Bán hạ ba thùy.
Bán hạ nam là thân - rễ của cây chóc - đã chế biến khô (Rhizoma Typhonii trilobati). Đã được ghi vào DĐVN (1983).
Mô tả: Cây Bán hạ nam (còn gọi là cây lá ba chìa, cây chóc chuột) mọc hoang khắp nơi ở nước ta, ở những chỗ ẩm, rậm. Cây Bán hạ nam là một cây cỏ sống lâu năm, cao độ 20-30cm. Vào mùa hạ, từ đất mọc lên 1-2 lá chia làm 3 thùy. Hoa là bông mo, đầu hoa trục dài và nhỏ; hoa cũng nở về mùa hạ.
Thu hái chế biến: Tháng 7-12, khi trời khô ráo, đào lấy thân - rễ, rửa sạch đất cát, cạo sạch vỏ, bỏ rễ con, đem đồ vừa chín, củ nhỏ để nguyên, củ to thái phiến theo đúng quy cách, rồi đem phơi hoặc sấy nhẹ 50-60°C cho khô.
Loại Bán hạ nam khô, thịt màu vàng ngà, có nhiều chất bột, không mốc mọt, không lẫn tạp chất là tốt.
Bán hạ nam chia làm 2 loại:
1. Củ nhỏ, đường kính 8-15mm, để nguyên củ,
2. Củ to, đường kính trên 15mm, thái phiến dày 2-4mmm, gọi là bán hạ phiến.
Thủy phần an toàn dưới 13p100.
Cũng có nơi dùng thân - rễ cây Thiên nam tinh (Arisaema erubescens (Mart.) Schott cùng họ) giống như Bán hạ nam nhưng hình cầu dẹt, vết lõm ở giữa sâu hơn, bề mặt cắt ngang thô hơn Bán hạ.
Thành phần hóa học: Bán hạ nam chưa thấy có tài liệu nghiên cứu.
Công dụng, liều dùng: Như Bán hạ Trung Quốc.
Biệt dược: (phối hợp) Bổ phế chỉ khái lộ.
Không có nhận xét nào:
Đăng nhận xét