MỖI NGÀY MỘT LÁ CÂY - MILLETTIA SPECIOSA CHAMP. (CÁT SÂM)
CÁT SÂM
Tên khoa học: Millettia speciosa Champ. họ Đậu (Fabaceae).
Tên khác: Sâm gỗ, Sâm nam, Sâm liên ngẫu, Sâm trâu, Sâm chào mào, Ngưu đại lực.
Bộ phận dùng: Rễ (củ) đã phơi, sấy khô (Radix Millettiae speciosae). Đã được ghi vào DĐVN 2009.
Mô tả: Dây leo, thân gỗ khá dài 4-6m. Cành non phủ lông mịn. Lá mọc so le, kép lông chim lẻ 7-13 lá chét, lá chét non cũng phủ nhiều lông.
Hoa màu trắng, thành chùm kép mọc ở đầu cành hoặc nách lá. Hoa tháng 6-8.
Trái đậu dẹt, có lông mềm, chứa 2-5 hạt, trái tháng 9-11.
Cây sâm gỗ mọc hoang vùng đồi núi, ngoài bìa rừng: Phú Thọ, Tuyên Quang, Quảng Ninh, Bắc Giang, Thái Nguyên, Nghệ An... Có thể trồng bằng hạt già.
Thu hái chế biến:
Đào lấy củ rễ, rửa sạch, củ to phải bổ đôi theo chiều dọc, phơi sấy khô. Cũng có thể thái lát. Vỏ ngoài màu vàng ngà, rễ củ cứng, bên trong có ít xơ, nhiều bột. Độ ẩm không quá 12p.100. Tạp chất không quá 0,5p100.
Thành phần hóa học: Trong rễ có alkaloid.
Công dụng:
Theo Đông y ( DĐVN 2009) tính vị: ngọt, bình. Vào 2 kinh Phế, Tỳ.
Có tác dụng: sinh tân dịch, giải khát, nhuận phổi, lợi niệu.
Chữa các chứng bệnh: háo khát, tân dịch hao tổn, ho do phế nhiệt, ho khan, đái buốt, đái rắt, rát, khó khăn.
Còn làm dùng thuốc bổ mát, cơ thể suy nhược, bổ gan, thận.
Nhân dân còn dùng chữa đau khớp: đau lưng, nam giới di tinh, phụ nữ bạch đới phù thũng do suy thận.
Liều dùng: 15-30g, sắc uống hoặc tán bột uống.
Dùng sao vàng để bổ tỳ, ích khí (tăng sức khỏe), tiêu đờm có thể tẩm gừng ích tỳ (giúp tiêu hóa).
Lưu ý: Người ỉa chảy do lạnh, nôn mửa không dùng.
Bài thuốc: Chữa khát nước, người khô háo:
Cát sâm 12g
Cát căn 12g
Cam thảo 4g
Sắc uống.
Không có nhận xét nào:
Đăng nhận xét